Projekt Narodowego Centrum Badań i Rozwoju

Narzędzia wspomagające decyzje przy projektowaniu obwodnic i przebudowie przejść drogowych przez miejscowości

projekt rozwojowy N R10-0067-10/2010

Syntetyczny opis uzyskanych wyników

Celem projektu było wypracowanie narzędzi dla racjonalnej polityki przekształceń infrastruktury drogowej w obrębie przejść przez miasta i miejscowości oraz budowy obwodnic. Budowa obwodnic drogowych pociąga za sobą duże koszty zarówno wymierne jak i niewymierne np. koszty społeczne (zdarzenia drogowe, rozwój gospodarczy, spadek lub wzrost wartości gruntów) oraz koszty środowiskowe (emisje spalin, hałas).

W ramach prac badawczych:

• dokonano oceny sprawności ruchu oraz jego rozkładu dla różnych modeli istniejącego układu drogowego i projektowanej obwodnicy,
• zbudowano modele predykcji wskaźników bezpieczeństwa ruchu na obwodnicach i przejściach drogowych przez miejscowości z uwzględnieniem ich specyfiki,
• zaproponowano metodę szacowania zmian negatywnych oddziaływań hałasu oraz ocenę możliwości redukcji hałasu dla projektowanych obwodnic i dotychczasowych przejść przez miejscowości,
• przeanalizowano efekty w zakresie zużycia energii i emisji zanieczyszczeń przy uwzględnieniu szczególnych uwarunkowań wpływu obwodnic na ruch pojazdów,
• przeprowadzono analizy i badania zmierzające do racjonalizacji projektowania geometrycznego obwodnic i przebudowy odcinków dotychczasowych przejść drogowych przez miejscowości,
• zbadano skutki społeczno-ekonomiczne budowy obwodnic i związanych z tym zmian lokalnego układu drogowego.

Efektem końcowym realizacji projektu są zalecenia oraz narzędzia wspomagające proces decyzyjny dotyczący budowy oraz projektowania obwodnic i przekształceń istniejących odcinków dróg na przejściach przez małe i średnie miasta, a także mniejsze miejscowości.

W efekcie realizacji projektu opracowano uzupełnienia do wielokryterialnej metody analiz i ocen elementów sieci drogowej, uwzględniające specyfikę obwodnic drogowych i przejść przez miejscowości, obejmujące oceny, a także prognozowanie ich wpływu na otoczenie. Rozwinięto metody i modele niezbędne w wielokryterialnej ocenie obejmujące skutki:

• środowiskowe dotyczące hałasu i możliwości ochrony akustycznej, zużycia energii oraz emisji zanieczyszczeń do powietrza,
• w zakresie sprawności i bezpieczeństwa ruchu drogowego,
• społeczno-ekonomiczne w odniesieniu do społeczności lokalnych i uczestników ruchu tranzytowego.

Wypracowano wskazania planistyczne, zasady projektowania i eksploatacji obwodnic oraz przekształceń lokalnych układów drogowych uwzględniające kryteria środowiskowe, bezpieczeństwa ruchu i skutki społecznoekonomiczne, pozwalające na racjonalne ich projektowanie w celu minimalizacji niekorzystnych wpływów realizowanych inwestycji. Wyniki mogą posłużyć także do weryfikacji sieci drogowej oraz do wyboru wariantów przebudowy poszczególnych odcinków dróg.

Stworzono narzędzia przydatne dla planistów oraz projektantów, które mogą być wykorzystane przez administrację drogową jako zalecenia w praktyce planistycznej oraz projektowej. Mogą być one również wykorzystywane jako wspierające decyzje dla przedstawicieli administracji samorządowej. Efektem są rekomendacje do sformułowania polityki projektowania i budowy obwodnic oraz zagospodarowania otoczenia dróg, w tym promujące dobrą praktykę, Rezultaty badań zostały również ujęte w publikacjach przedstawiających wyniki poszczególnych zadań. Opracowane zalecenia mogą służyć jako materiały szkoleniowe dla kształcenia kadry inżynierskiej i przedstawicieli samorządu terytorialnego.